Chào mừng các bằng hữu đến với Mã Đạp Thiên Quân, Nguyệt Nhi đây! Hôm nay, chúng ta sẽ cùng nhau “mổ xẻ” hai nhân vật lịch sử lừng lẫy, hai bậc đế vương mà tên tuổi đã đi vào sử sách: Lưu Bị Và Lưu Bang. Có lẽ nhiều bạn cũng từng thắc mắc, liệu giữa họ có những điểm chung nào, và khác biệt ra sao mà cả hai đều có thể dựng nên nghiệp lớn? Hãy cùng mình tìm hiểu nhé!
Xuất thân và con đường lập nghiệp của lưu bị và lưu bang
Lưu Bị, vị hoàng thúc nhà Hán, tuy mang dòng dõi hoàng tộc nhưng lại sớm chịu cảnh long đong, phiêu bạt. Anh ba “râu dê” khởi nghiệp từ gánh hàng rong, bán chiếu rơm, cuộc đời tưởng như chỉ quanh quẩn với mấy món đồ thủ công ấy. Ấy vậy mà, cơ duyên đã đưa đẩy ông gặp được Quan Vũ và Trương Phi, kết nghĩa vườn đào, từ đó dấn thân vào con đường chinh chiến, khôi phục nhà Hán. Chuyện lưu bị lên ngôi đâu dễ dàng gì, cũng phải trải qua bao phen vào sinh ra tử, có những lúc tưởng như mất tất cả.
lưu bị bán chiếu rơm khởi nghiệp gian khó
Khác với Lưu Bị, Lưu Bang lại là một kẻ “chân đất mắt toét”, một “lưu manh” chính hiệu, xuất thân từ một đình trưởng nhỏ bé, chẳng có gì trong tay ngoài cái tính cách hào sảng và tài ăn nói. Tuy nhiên, chính cái sự “không có gì” ấy lại khiến ông ta không ngại “chơi lớn”, quyết tâm lật đổ nhà Tần tàn bạo và giành lấy thiên hạ. Con đường lưu bị và lưu bang khác nhau, nhưng cả hai đều có điểm chung là xuất phát từ những vị trí thấp nhất của xã hội, và đều dùng tài năng, sự quyết đoán của mình để thay đổi vận mệnh.
Nhân cách và cách dùng người của lưu bị và lưu bang
Lưu Bị nổi tiếng là người nhân nghĩa, hết lòng vì dân. Ông luôn quan tâm đến bách tính, thu phục nhân tâm bằng cái đức của mình, nên được người dân yêu mến và hết lòng ủng hộ. Tương truyền, khi lưu bị ném con, ông đã ném con mình để cứu Triệu Vân, một hành động thể hiện sự trọng nghĩa khinh tài. Lưu Bị luôn coi trọng hiền tài, dù là Gia Cát Lượng có “đỏng đảnh” như thế nào thì ông vẫn “ba lần đến lều tranh” để mời cho bằng được, chứng tỏ cái tâm cầu hiền của ông.
“Lưu Bị là người trọng nghĩa, biết dùng người, đó là yếu tố quan trọng giúp ông ta có được sự ủng hộ của nhiều nhân tài,” nhà sử học Giả Tín Nghĩa nhận xét. “Tuy nhiên, đôi khi lòng nhân từ của ông lại trở thành điểm yếu, khiến ông gặp nhiều khó khăn trong việc đưa ra quyết định.”
lưu bị ba lần đến lều tranh cầu khổng minh
Còn Lưu Bang, tuy không “nhân nghĩa” bằng Lưu Bị, nhưng ông lại có một cái tài đó là biết dùng người. Ông có thể thu phục được những bậc anh hùng cái thế như Hàn Tín, Tiêu Hà, Trương Lương. Lưu Bang không có tài năng quân sự xuất chúng như Hàn Tín, không giỏi việc quản lý đất nước như Tiêu Hà, cũng chẳng mưu lược hơn Trương Lương, nhưng ông biết cách khiến họ phục tùng và hết lòng vì mình. Có thể nói, Lưu Bang là một nhà lãnh đạo tài ba, biết phát huy sở trường của từng người, tạo nên một tập thể đoàn kết, vững mạnh.
Điểm khác biệt trong chiến lược và tầm nhìn
Lưu Bị mang trong mình một lý tưởng lớn lao, đó là khôi phục nhà Hán. Chính vì lý tưởng ấy mà ông không ngại gian khó, không lùi bước trước bất kỳ kẻ thù nào. Tuy nhiên, đôi khi vì quá coi trọng “tình cảm”, Lưu Bị đã đưa ra những quyết định sai lầm. Ví dụ như việc báo thù cho Quan Vũ, dù biết rằng mình đang bất lợi nhưng ông vẫn cố chấp phát động cuộc chiến với Đông Ngô, cuối cùng chuốc lấy thất bại nặng nề.
“Lưu Bị là một nhà lãnh đạo có lý tưởng cao cả, nhưng đôi khi ông ta quá thiên về cảm xúc, khiến cho chiến lược của ông không được hiệu quả,” chuyên gia chính trị Lương Thế Vinh cho hay. “Sự khác biệt về cách tiếp cận và quan điểm chính trị giữa Lưu Bị và các nhà lãnh đạo khác đã ảnh hưởng đến sự thành công của ông ta.”
lưu bị quyết tâm báo thù cho quan vũ
Khác với Lưu Bị, Lưu Bang lại có một cái nhìn thực tế hơn, mục tiêu của ông đơn giản chỉ là thống nhất thiên hạ. Lưu Bang biết mình không có nhiều ưu thế nên ông không hề xem nhẹ bất kỳ đối thủ nào. Ông luôn cẩn trọng trong từng bước đi, biết khi nào nên tiến, khi nào nên lui, biết cách bảo toàn lực lượng và chờ thời cơ. Sau khi xưng đế, Lưu Bang còn biết cách củng cố quyền lực bằng việc giết chết những công thần có tiềm năng gây bất ổn, một hành động tàn nhẫn nhưng cần thiết để bảo vệ ngai vàng.
Kết cục và di sản của lưu bị và lưu bang
Mặc dù có những điểm khác biệt trong cách hành xử và chiến lược, cả Lưu Bị và Lưu Bang đều là những nhân vật lịch sử vĩ đại. Lưu Bị, dù không thể thống nhất được thiên hạ nhưng đã để lại một di sản tinh thần lớn lao, đó là lòng nhân nghĩa, tinh thần quả cảm và sự trung thành tuyệt đối. Dù mộ lưu bi giờ chỉ còn là dấu tích lịch sử, nhưng tên tuổi và sự nghiệp của ông vẫn được người đời ngưỡng mộ, trân trọng.
Còn Lưu Bang, người đã lật đổ nhà Tần và sáng lập ra nhà Hán, cũng là một trong những vị vua khai quốc xuất sắc nhất lịch sử Trung Quốc. Ông không chỉ thống nhất đất nước mà còn đưa ra nhiều chính sách tiến bộ, góp phần xây dựng nên một triều đại hùng mạnh. Dù vậy, ông vẫn bị người đời đánh giá là tàn nhẫn, ích kỷ khi sẵn sàng ra tay với những người đã từng đồng cam cộng khổ với mình. Tuy nhiên, không ai có thể phủ nhận được tài năng và những cống hiến to lớn của ông cho đất nước.
Tóm lại, cả Lưu Bị và Lưu Bang đều có những nét đặc sắc riêng, mỗi người một vẻ, đều là những bậc anh hùng cái thế. Bài viết này hi vọng đã giúp bạn hiểu rõ hơn về hai nhân vật lịch sử thú vị này. Và nhớ đón chờ những bài viết tiếp theo của Nguyệt Nhi trên Mã Đạp Thiên Quân nhé.
